Twee jaar geleden waren we op vakantie in Zuid-Afrika. Wat een land. We zagen zebra’s en giraffen in Johannesburg, olifanten en leeuwen in het Krugerpark, krokodillen in Swaziland en nijlpaarden in St. Lucia. Indrukwekkend, maar de meeste indruk maakte Kaapstad. Of eigenlijk: de autorit van Stellenbosch naar Kaapstad.
Pikkedonker
Vlak voordat je de stad binnenrijdt, wordt je geconfronteerd met het enorme contrast tussen arm (vaak zwart) en rijk (vaak wit) in Zuid-Afrika. Je ziet er golfbanen, maar ook sloppenwijken. Townships, waar duizenden, zo niet miljoenen mensen onder armoedige omstandigheden leven.
Op onze tweede dag in Kaapstad maakten we een excursie naar Robbeneiland, de plek waar Nelson Mandela jarenlang gevangen werd gehouden. Toen we met de boot terugkwamen in de haven van Kaapstad, was het tijd voor de dokwerkers om naar huis te gaan. Mijn vriendin en ik wandelden een klein stukje met hen mee. Wij hoefden maar een paar honderd meter naar ons hotel, de havenarbeiders hadden nog een paar kilometer voor de boeg. Voordat ze weer bij hun shack in het township zouden zijn, was het zeker donker. De nacht valt snel in Afrika en als het donker is, dan is het ook echt donker.
Dat is een probleem. Tenminste, als je nog een beetje zou willen studeren of als je – bij gebrek aan een bankrekening of creditcard – nog een paar microbetalingen met je telefoon zou willen doen. Daar heb je elektriciteit voor nodig. Iets waar in de townships over het algemeen alleen illegaal aan te komen is door stroom af te tappen, rechtstreeks van de elektriciteitspalen. Levensgevaarlijk en nog steeds is elektriciteit dan niet gegarandeerd.
SolarWorks!
“Dat moet anders,” dachten de mannen van SolarWorks! Na hun reizen door zuidelijk Afrika lanceerden industrieel ontwerper Bernard Hulshof en econometrist Arnoud de Vroomen in 2009 hun Solar Kit, een systeem dat mensen in staat stelt om het licht van de zon om te zetten in elektriciteit. Inmiddels is SolarWorks! actief in Zuid-Afrika, Mozambique, Zimbabwe, Angola en Liberia. Daar verkopen zij hun Solar Home Systems, Roof Lights en Power Balls, producten die allemaal zijn ontworpen en ontwikkeld op een winderig industrieterrein aan de rand van Delft. Op maandag 7 november ging ik er langs om kennis te maken met Thomas de Wijn, operations director bij SolarWorks!
We drinken koffie in het gebouw van YES!Delft, de incubator van de Technische Universiteit. Hier heeft SolarWorks! een klein kantoortje waar druk wordt gewerkt aan het volgende zonnepaneel. “De Power Ball is een hartstikke mooi product,” vertelt Thomas, “Overdag leg je het zonnepaneeltje voor je shack neer, zodat het wordt opgeladen. Daarna heb je voldoende elektriciteit voor 8 tot 45 uur licht of genoeg om een mobiele telefoon mee op te laden.” Heel eerlijk vertelt Thomas erbij, dat de batterij van een smartphone inmiddels groter is, dus die krijg je niet volledig opgeladen. Feature phones die in Afrika veel worden gebruikt, kunnen wel volledig worden opgeladen.
Ik ben enthousiast over de Power Balls. Ze zien er fraai uit en lijken goed te werken. “Het moet ook een goed product zijn,” zegt Thomas, “Anders willen mensen het niet hebben en er niet voor betalen. Ook niet in Afrika. In tegenstelling tot andere aanbieders, geven wij ons product niet weg. We geloven namelijk dat mensen meer waarde hechten aan een systeem dat zij zelf betaald hebben. Ons Home System bijvoorbeeld betalen mensen in een paar jaar af. Iedere maand doen zij een micro payment, evenveel als zij nu maandelijks kwijt zijn aan fossiele brandstof voor lampen en aggregaten. Met het verschil dat de betalingen op een gegeven moment stoppen en zij vanaf dat moment gratis elektriciteit hebben.”
Nieuwe energie
Wat een gaaf verhaal, wat een tof product en wat een leuke gasten daar bij SolarWorks! Ik bedank Thomas voor zijn tijd en neem voor al mijn opdrachtgevers uit het afgelopen jaar een Power Ball mee. In de laatste maand van dit jaar (of de eerste van het volgende jaar) ga ik die bij hen langs brengen. Om hen te bedanken voor hun energie in het afgelopen jaar en om hen wat nieuwe energie voor 2017 te geven.
