Met deze knipoog naar mijn favoriete Neelie Kroes uitspraak (“There’s no separate digital economy. Just an economy that’s digital.“) verraste ik voor de Kerst klanten en partners waar ik het afgelopen jaar mee heb mogen samenwerken. Zakelijk gezien was 2014 een fantastisch jaar. Privé ook, maar daar gaat dit artikel niet over… Zonder de mensen die nu met een kartonnen Virtual Reality bril van mij rondlopen, was het afgelopen jaar nooit zo fantastisch geweest. Dank jullie wel!
Virtuele realiteit
Virtual Reality is natuurlijk niet nieuw. Ik weet nog goed, dat ik ergens in het begin van jaren ’90 op de Scheveningse Pier voor het eerst een Virtual Reality spelletje zag. Met een grijze balk (zwaard) kon je kubussen en balkjes (ridders) doormidden hakken. Toentertijd: fantastisch! Nu: een beetje suf.
De ontwikkelingen op Virtual Reality gebied leken de afgelopen jaren nogal stil te staan, totdat Oculus in 2012 een ontwikkelaarsversie (‘dev kit’) van hun VR bril aankondigde: de Oculus Rift. Deze ‘next-gen’ Virtual Reality bril moet gamers het gevoel geven, dat ze echt in het spel zitten. Geen krappe hoek en trage bewegingen meer, maar een beeld van 110 graden dat zich snel om de gebruiker heen vouwt. Klinkt goed!
2014 mocht voor mij dan een fantastisch jaar zijn, een Oculus Rift aan klanten en partners cadeau doen, ging nog net iets te ver… Gelukkig kwam ik op het Instagram-account van Kirsten Jassies een leuk alternatief tegen. Via cardboardvr.nl waren de kartonnen Virtual Reality brilletjes snel besteld. Je vouwt en plakt de bril zelf in elkaar, downloadt een app op je iPhone of Android toestel (de achtbaan blijft mijn favoriet), schuift je telefoon in de bril en genieten maar!
Maar of je nu een Oculus Rift of een kartonnen VR bril op je hoofd zet, virtual reality blijft altijd nep. Heel anders is dat met de digitale realiteit. Daar zitten we namelijk met z’n allen al een paar jaar midden in. Ondanks dat, blijven veel mensen online en offline als twee gescheiden werelden zien. Dat is zonde, want daarmee laten zij in het meest positieve geval kansen liggen en brengen zij in het meest negatieve geval hun organisatie op (korte) termijn ernstige schade toe.
Digitale realiteit
Digitale realiteit. Tja, wat moet je nu met zo’n term? Laat ik het proberen uit te leggen aan de hand van een zakelijk voorbeeld. Vroeger bestond een bedrijf uit één of meerdere gebouwen met een logo op het dak. In die gebouwen waren mensen van 9 tot 5 druk bezig om van alles te maken, wat vervolgens aan de man gebracht kon worden. Online bestaan de restricties plaats en tijd eigenlijk niet. Tegenwoordig heeft een bedrijf dus niet per se meer een gebouw nodig en zijn klanten en medewerkers niet langer aangewezen op openingstijden.
Wat dit precies betekent en wat dit precies voor gevolgen heeft, zijn we nu met z’n allen aan het ontdekken. “Everything that can be disrupted, will be disrupted,” zeggen de mensen van de Singularity University. Met deze ietwat onheilspellende uitspraak trekken zij het bedrijfsleven in om bestuurders ervan te doordringen dat zij hun organisatie moeten veranderen in een Exponential Orgnization, willen zij bestaansrecht blijven houden in de digitale 21e eeuw.
De noodzaak voor organisaties om te veranderen lijkt evident. De afgelopen jaren zagen we immers een aantal gevestigde spelers van het toneel verdwijnen. Kodak verloor het van Instagram. ’s Neerlands oudste reisorganisatie Oad moest het afleggen tegen Booking.com en Tripadvisor. Free Record Shop kon haar winkels sluiten dankzij diensten als iTunes en Spotify. Polare was eenzelfde lot beschoren dankzij Kindle. Uber zorgde afgelopen jaar voor veel onrust in de taxibranche en Bitcoin zet de bancaire wereld op scherp.
Toen ik een paar weken geleden deze winnaars en verliezers van de 21e eeuw tegenover elkaar op een slide zette, viel bij mij het kwartje (nog eens). Hoewel de Instagrams, Tripadvisors, Kindles en Ubers van deze wereld allemaal hele verschillende diensten aanbieden, hebben zij één ding met elkaar gemeen. Het zijn allemaal platformen. Platformen, waarop mensen en bedrijven waardevolle informatie met elkaar uitwisselen.
Online is jouw bedrijf een platform
Natuurlijk beschikken veel bedrijven vandaag de dag nog steeds over gebouwen, maar het online platform waarop hun medewerkers diensten aanbieden aan (potentiële) klanten gaat een steeds belangrijkere en cruciale rol voor deze bedrijven spelen.
Kleding, de dagelijkse boodschappen, bioscoopkaartjes, grasmaaiers en taxiritjes kopen we allemaal al online. Via de platformen van Wehkamp, Albert Heijn, Pathé, Bol.com en Uber. Dit zijn natuurlijk allemaal consumentenvoorbeelden, maar ik geloof dat ook zakelijke dienstverleners steeds meer van hun dienstverlening online zullen gaan brengen. Deloitte laat dit bijvoorbeeld momenteel al zien door allerlei accountancy- en adviesmodules aan te bieden via het platform Ctrl.nl.
Waarom? De video Humans Need Not Apply laat het mooi zien. Veel werk dat nu nog door mensen wordt uitgevoerd, kan al sneller, beter en goedkoper door robots (= slimme computers en algoritmen) worden gedaan. Er is straks natuurlijk geen klant meer die meer gaat betalen voor werk dat minder nauwkeurig wordt uitgevoerd en langer op zich laat wachten…
Wat moet jij hiermee als zakelijke dienstverlener? Allereerst jezelf beseffen, dat de digitale realiteit een echte, onomkeerbare realiteit is. Vervolgens bedenken, dat als alles digitaal is / wordt, je deze data ook via een platform kan ontsluiten. Er is vandaag de dag geen bedrijf meer, dat geen klant- of bedrijfsgegevens in een database heeft zitten. De kunst is om deze informatie te ontsluiten op een manier dat degene die er op een bepaald moment behoefte aan heeft, juist op dat moment de data gepresenteerd krijgt in de vorm die het beste bij hem of haar past. En daar spelen mensen een cruciale rol in.
Een consumentenbedrijf als T-Mobile experimenteert al met serviceplatformen voor bijvoorbeeld de gebruikers van hun telefoonnetwerk. Er zijn echter nog veel meer toepassingen denkbaar. Kijk maar eens goed naar de belangrijkste vraag van jouw klanten, alle data die al beschikbaar is binnen jouw organisatie, alle medewerkers die het bedrijf telt, hun kennis, hun kunde, hun netwerken, en de rol die zij kunnen spelen bij het ontsluiten van deze informatie voor één of meerdere van hun doelgroepen.
Ik zie een mooie uitdaging voor 2015! Als je daarover een keer met mij van gedachten wil wisselen, hoor ik graag van je. Laten we er een mooi jaar van maken!
Uitgelichte afbeelding: Jochem Koole, licentie: CC BY